Εγκρίθηκαν οι προδιαγραφές του Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού Προσχεδίου για το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο
Ομόφωνη θετική γνωμοδότηση παρείχε το Συμβούλιο Μουσείων επί των προδιαγραφών του Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού Προσχεδίου, για την αναβάθμιση, υπόγεια επέκταση και λειτουργική διασύνδεση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου με το «Acropole Across».
Πρόκειται για αρχιτεκτονικό διαγωνισμό ιδεών με στόχο τη συνολική αναβάθμιση, αναδιοργάνωση και εκσυγχρονισμό του κτηριακού συγκροτήματος του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου (ΕΑΜ) για να ανταποκριθεί στα διεθνή πρότυπα και προδιαγραφές αντίστοιχης σπουδαιότητας και περιεχομένου Μουσείων. Στο πλαίσιο του διαγωνισμού διερευνώνται η δυνατότητα επικοινωνίας με το συγκρότημα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ), καθώς και η ανάπλαση του περιβάλλοντος χώρου του.
Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, «το εμβληματικό και οραματικό έργο της αναγέννησης του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου είναι πλέον σε εξέλιξη. Θέλουμε ένα Μουσείο με ισχυρή και σαφή ταυτότητα σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Ένα Μουσείο που να προβάλλει τον ελληνικό πολιτισμό και την ελληνική ταυτότητα στην μεγάλη διαχρονία. Ένα Μουσείο εξωστρεφές, σε διαρκή διάλογο με την κοινωνία. Ένα Μουσείο με δυναμική ματιά προς το μέλλον, να εκπέμπει τις νέες τάσεις, τις ανάγκες της διεθνούς κοινωνίας και να αναπροσαρμόζει τις στρατηγικές του, αναμορφώνοντας την περιοχή και επαναπροσδιορίζοντας τον ρόλο του σε αυτήν, ως χώρο παιδείας και αγωγής της ψυχής διεθνούς ενδιαφέροντος. Ένα Μουσείο που να συνδιαλέγεται και να εμπνέει την σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία και γι’ αυτό είναι απόλυτα ουσιαστική και λειτουργική η διασύνδεσή του με το Ακροπόλ, με το «Κέντρο Πολιτισμού και Δημιουργίας». Θέλουμε ένα Μουσείο με ισχυρή επιστημονική και ερευνητική δυναμική, που να προωθεί και να προβάλλει, με τρόπους καινοτόμους, τις ανθρωπιστικές, σε σύμπλευση με τις θετικές επιστήμες. Οραματιζόμαστε ένα Μουσείο που αναζωογονεί, μαζί με το Πολυτεχνείο, τον αστικό ιστό της Αθήνας, καθορίζοντας στην αναγέννηση της ευρύτερης περιοχής της πρωτεύουσας».
Ο διαγωνισμός προβλέπεται να ολοκληρωθεί σε δύο στάδια, με διακριτό περιεχόμενο και διακριτούς στόχους. Στο πρώτο στάδιο, ζητείται η ανάπτυξη προτάσεων αρχιτεκτονικού προσχεδίου με αντικείμενο την υπόγεια επέκταση του Μουσείου, την αναδιοργάνωση των χώρων του υφιστάμενου κτηριακού συγκροτήματος του ΕΑΜ, ώστε να διαμορφωθεί ένα λειτουργικά ενιαίο Μουσείο. Παράλληλα, να εξευρεθεί ο τρόπος διασύνδεσης του Μουσείου με το κτήριο του Ακροπόλ, στο οποίο προγραμματίζεται η λειτουργία του «Κέντρου Πολιτισμού και Δημιουργίας». Ζητούμενο είναι και η διερεύνηση δυνατότητας για μελλοντική επικοινωνία με το ΕΜΠ. Στο δεύτερο στάδιο του διαγωνισμού, οι συμμετέχοντες που θα επιλεγούν, κατά το πρώτο στάδιο αξιολόγησης, θα κληθούν να υποβάλουν τις οικονομοτεχνικές προτάσεις για τον προϋπολογισμό του έργου, οι οποίες, επίσης, θα αξιολογηθούν. Οι διαγωνιζόμενοι θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους το κτηριολογικό πρόγραμμα, όπως έχει εγκριθεί πριν ένα περίπου μήνα από το ΥΠΠΟΑ, σε ό,τι αφορά στις συνολικές απαιτούμενες επιφάνειες, έχοντας όμως τη δυνατότητα της, κατά την κρίση τους, επιλογής, σχετικά με την χωροθέτηση των χρήσεων κάθε λειτουργικού τμήματος στο υφιστάμενο ή στο νέο υπόγειο κτήριο. Από περιβαλλοντικής άποψης, οι προτάσεις θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη και το ζήτημα της ενεργειακής αναβάθμισης του υφιστάμενου ιστορικού κελύφους, αλλά και την αναβάθμιση των υφιστάμενων αιθρίων του κτηριακού συγκροτήματος.
Ισότιμη συνιστώσα στις προτάσεις είναι και ο ανασχεδιασμός του κήπου. Η υπόγεια επέκταση του ΕΑΜ προβλέπεται να κατασκευαστεί κάτω από τον κήπο. Ο σχεδιασμός της εισόδου αποτελεί βασική αρχιτεκτονική πρόκληση, καθώς αναζητούνται προτάσεις που θα επιλύουν, με πρωτότυπο τρόπο, τη σύνδεση του υφιστάμενου κτηριακού συγκροτήματος με το νέο υπόγειο κτήριο, αλλά και με το Ακροπόλ, ενώ ταυτόχρονα να αναβαθμίζουν αισθητικά τον κήπο του Μουσείου δημιουργώντας ένα ενιαίο αρμονικό σύνολο. Στόχος είναι ο κήπος του Μουσείου να αποτελεί έναν ανοικτό χώρο αναψυχής και ποικίλων πολιτιστικών δραστηριοτήτων.
Ζητούμενο είναι οι προτάσεις να συνδέουν το χθες με το σήμερα, να υπομνηματίζουν το αύριο, να «εικονοποιούν» το όραμα, να διαπνέονται από ανθρωποκεντρική προσέγγιση προβάλλοντας την εθνική διάσταση του Μουσείου, αλλά και τους διαύλους επικοινωνίας του με το παγκόσμιο γίγνεσθαι. Οι κατευθυντήριες αρχές, όπως διατυπώθηκαν στην γνωμοδότηση του Συμβουλίου, συνοψίζονται ως ακολούθως:
1. Καθιέρωση του κτηριακού συγκροτήματος του Μουσείου, ως μοναδικού τοπόσημου για τον εγγύς αστικό ιστό, αλλά και για την ευρύτερη περιοχή του κέντρου της Αθήνας
2. Ανάδειξη του Μουσείου σε ελκυστικό και φιλόξενο προορισμό για κατοίκους και επισκέπτες
3. Αξιοποίηση των μοναδικών Συλλογών του Μουσείου για σύγχρονους τρόπους οργάνωσης των διευρυμένων εκθεσιακών του χώρων, ώστε να ανταποκρίνεται πλήρως στις απαιτήσεις ενός σύγχρονου Μουσείου του 21ου αιώνα.
4. Έμφαση στην διασύνδεση του Μουσείου με τον ευρύτερο περιβάλλοντα χώρο και τη γειτονιά
5. Προσέγγιση μιας ορθολογικής οικονομικής πρότασης.
