Οι επιπτώσεις της πολύωρης εργασίας στην υγεία
Στον σημερινό ταχέως εξελισσόμενο κόσμο, η πίεση για παρατεταμένες ώρες εργασίας έχει γίνει κανόνας σε πολλούς κλάδους. Ωστόσο, οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τους πιθανούς κινδύνους για την υγεία που συνδέονται με τα παρατεταμένα ωράρια εργασίας. Από το αυξημένο άγχος έως τις σοβαρές χρόνιες παθήσεις, οι συνέπειες της υπερεργασίας μπορεί να είναι σοβαρές και εκτεταμένες.
Ο αντίκτυπος των παρατεταμένων ωρών εργασίας στη σωματική υγεία είναι βαθύς. Ένας από τους σημαντικότερους κινδύνους είναι η αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης καρδιακών παθήσεων. Σύμφωνα με μια έκθεση του 2021 του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) και της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ), η εργασία πάνω από 55 ώρες την εβδομάδα ήταν υπεύθυνη για περίπου 745.000 θανάτους από εγκεφαλικά επεισόδια και καρδιακές παθήσεις το 2016. Αυτό αντιπροσωπεύει αύξηση 29% από το έτος 2000, αναδεικνύοντας μια αυξανόμενη ανησυχία για τη δημόσια υγεία.
Εκτός από τα καρδιαγγειακά προβλήματα, το παρατεταμένο κάθισμα και τα ανεπαρκή διαλείμματα μπορεί να οδηγήσουν σε πόνο στη μέση, ένα συχνό παράπονο μεταξύ των εργαζομένων σε γραφεία. Η καθιστική φύση πολλών θέσεων εργασίας επιδεινώνει τα μυοσκελετικά προβλήματα, συμβάλλοντας σε χρόνια δυσφορία και μειωμένη ποιότητα ζωής.
Οι ψυχολογικές επιπτώσεις της πολύωρης εργασίας είναι εξίσου ανησυχητικές. Το επίμονο στρες από τα απαιτητικά προγράμματα εργασίας διατηρεί το σώμα σε κατάσταση αυξημένης εγρήγορσης, που συχνά αναφέρεται ως αντίδραση «μάχης ή φυγής». Αυτό το χρόνιο στρες μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα κορτιζόλης, να διαταράξει τη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα και να αποδυναμώσει το ανοσοποιητικό σύστημα.
Με την πάροδο του χρόνου, αυτές οι φυσιολογικές αλλαγές μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως υψηλή αρτηριακή πίεση, άγχος, κατάθλιψη, πεπτικά προβλήματα και διαταραχές του ύπνου. Το τίμημα της υπερεργασίας για την ψυχική υγεία είναι σημαντικό, επηρεάζοντας τόσο την ευημερία του ατόμου όσο και τη συνολική παραγωγικότητά του.
Πέρα από τις άμεσες συνέπειες για την υγεία, οι πολλές ώρες εργασίας μπορούν να επηρεάσουν έμμεσα την υγεία, μειώνοντας τον διαθέσιμο χρόνο για βασικές δραστηριότητες αυτοεξυπηρέτησης. Ο Alexis Descatha, ερευνητής στο Νοσοκομείο και Πανεπιστήμιο Angers-Inserm στη Γαλλία, τονίζει ότι η υπερκόπωση αφήνει ελάχιστο χώρο για υγιείς συνήθειες. «Όταν εργάζεσαι πάρα πολύ, δεν έχεις χρόνο να κοιμηθείς καλά, να φας καλά, να αθληθείς», σημειώνει ο Descatha. Η έλλειψη χρόνου για σωματική άσκηση, επαρκή ύπνο και ισορροπημένη διατροφή επιτείνει περαιτέρω τις αρνητικές επιπτώσεις των παρατεταμένων ωρών εργασίας στην υγεία.
Ενώ ορισμένες περιοχές διερευνούν τρόπους για τη μείωση των ωρών εργασίας, άλλες κινούνται προς την αντίθετη κατεύθυνση. Τον Ιούλιο, η Ελλάδα ψήφισε νομοθεσία που επιτρέπει σε ορισμένους εργοδότες να επιβάλλουν εξαήμερη εβδομάδα εργασίας. Ομοίως, η Samsung απαίτησε από τα στελέχη της να εργάζονται έξι ημέρες την εβδομάδα. Οι εξελίξεις αυτές εγείρουν σημαντικά ερωτήματα σχετικά με τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις αυτών των πολιτικών στη δημόσια υγεία.
Η έκθεση του ΠΟΥ και της ΔΟΕ υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη επαναξιολόγησης των εργασιακών πρακτικών. Η έκθεση διαπίστωσε ότι η πλειονότητα των θανάτων που σχετίζονται με την υπερεργασία αφορούσε εργαζόμενους άνω των 60 ετών, οι οποίοι ανέφεραν ότι εργάζονταν 55 ώρες ή περισσότερο την εβδομάδα κατά τη διάρκεια των νεότερων ετών τους. Η Grace Sembajwe, ερευνήτρια στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα, επισημαίνει ότι οι σωρευτικές επιπτώσεις της υπερεργασίας στην υγεία γίνονται ιδιαίτερα εμφανείς μετά από περίπου δέκα χρόνια παρατεταμένης εργασίας.
Η συζήτηση σχετικά με το βέλτιστο ωράριο εργασίας συνεχίζεται, με ορισμένους να τάσσονται υπέρ της συντόμευσης των εβδομάδων εργασίας για τη βελτίωση της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Ενώ η τετραήμερη εβδομάδα εργασίας κερδίζει έδαφος σε ορισμένους κύκλους, η αλλαγή αυτή απέχει πολύ από το να είναι καθολική. Παρ’ όλα αυτά, τα στοιχεία είναι σαφή: η μείωση των υπερβολικών ωρών εργασίας μπορεί να έχει σημαντικά οφέλη τόσο για τη σωματική όσο και για την ψυχική υγεία.
Για όσους εργάζονται σήμερα πολλές ώρες, είναι ζωτικής σημασίας να δίνουν προτεραιότητα στο να φροντίζουν τον εαυτό τους, όποτε είναι δυνατόν. Οι βραχυπρόθεσμες περίοδοι εντατικής εργασίας μπορεί να έχουν μικρότερες επιπτώσεις στην υγεία, αλλά είναι ζωτικής σημασίας να τις μετριάσετε εξασφαλίζοντας επαρκή ανάπαυση και αποκατάσταση.
